Tác hại ô nhiễm tiếng ồn và 20+ cách phòng tránh

Ô nhiễm tiếng ồn có thể được xem là kẻ thù nguy hiểm đối với sức khỏe của bạn, nhất là trong tình trạng khoa học công nghệ ngày càng phát triển như hiện nay. Ở các thành phố lớn các hoạt động dần như diễn ra cả đêm khiến chúng ta không bao giờ được yên tĩnh và làm sức khỏe của bạn đi xuống. Vậy trong bài viết này ngoài tìm hiểu khái niệm về ô nhiễm tiếng ồn chúng ta sẽ biết thêm những gì?

– Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn
– Các ngưỡng ô nhiễm tiếng ồn
– Các khu vực thường bị ô nhiễm tiếng ồn
– Biện pháp để cải thiện tình trạng ô nhiễm tiếng ồn

Chi tiết ra sao mời bạn tham khảo ở các phần tiếp theo

Ô nhiễm tiếng ồn là gì?

Ô nhiễm tiếng ồn (Noise pollution) được nhắc đến khi môi trường xung quanh nơi sinh sống, làm việc có ngưỡng âm thanh vượt quá mức cho phép – gây ra cảm giác khó chịu khi nghe loại âm thanh này trong một khoảng thời gian nhất định hoặc ngay lập tức. Ô nhiễm tiếng ồn thường được gây ra bởi các phương tiện giao thông, máy móc, động cơ… 

Thật ra một khải niệm chính xác về ô nhiễm tiếng ồn củng khó để định nghĩa. Đôi khi trong một không gian yên tĩnh chỉ một âm thanh nhỏ củng khiến nó trở thành một tiếng ồn khó chịu. Hãy tưởng tượng trong lúc bạn đang ngủ hoặc nghỉ trưa tiếng nói chuyện từ xung quanh hoặc bất cứ âm thành nào củng có thể khiến bạn khó chịu

Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn

1.  Não bị tổn thương và suy giảm thính giác

Các âm thanh ở cường độ cao của tiếng ồn gây ra những sóng nhiễu không cần thiết và đi vào tai, nó làm xáo trộn chất lỏng hỗ trợ truyền âm giữa tai và não. Sự xáo trộn này sẽ phá hủy các tế bào truyền tín hiệu nhỏ trong tai làm ảnh hưởng đến việc truyền âm đến não từ đó làm giảm thính giác của con người

Việc mất thính giác sẽ xảy ra sau khi 50% lượng tế bào truyền tín hiệu này bị phá hủy, khi thính giác bị hư hại cần phải sử dụng thiết bị trợ thính để giúp nghe tốt hơn đặc biệt là ở trẻ em. Nghiên cứu này củng cho thấy rằng việc tiếp xúc không kiểm soát được với tiếng ồn cường độ cao có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến trí nhớ và khả năng đọc của trẻ

2.  Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch

Việc tiếp xúc với ô nhiễm tiếng ồn trong nhiều năm liền có thể làm tăng khả năng mắc bệnh tim mạch sau này lên 300%. Khoảng một thập kỷ trở lại đây, các nhà khoa học từ Đại Học Gothenburg đã phát hiện ra rằng mức độ tiếng ồn cao làm tăng nhịp tim của một cá nhân và gây co thắt mạch máu việc này khiến chúng ta dễ bị đau tim hoặc huyết áp cao. Tiếp xúc với ô nhiễm tiếng ồn hơn 8 tiếng mỗi ngày thậm chí có thể còn tệ hơn

3.  Rối loạn tâm lý

Những tiếng ồn mà bạn đã trở nên “quen thuộc” có thể dẫn đến những rối loạn tâm lý nghiêm trọng và đáng buồn, hầu như chúng ta không thể nhận ra điều đó và nó trở thành một phần của cuộc sống. Những tiếng ồn mà bạn “đã quen” đó sẽ khiến bạn dễ nổi cáu, lo lắng, mất lí trí khi đưa ra quyết định hoặc tâm lý không thoải mái cả ngày

Trong các trường hợp tồi tệ nhất, tiếng ồn có thể khiến cuộc sống của bạn trở nên căng thẳng đến mức khiến bạn trở nên xa cách với xã hội, không hiệu quả trong việc do kém tập trung và mất ổn định cảm xúc giảm sự tự tin khi giao tiếp. Nếu không kịp thời nhận ra và nhận được sự giúp đỡ từ mọi người bạn sẽ phát triển một nhân cách xấu và điều này không chấp nhận được

4. Giảm chất lượng giấc ngủ

Nếu từng sống trong một khu vực ồn ào, bạn sẽ biết thế nào là một giấc ngủ với chất lượng kém, tiếng ồn khiến giấc ngủ của bạn trở nên chập chờn và dễ bị giật mình. Sự nguy hiểm của việc ngủ không ngon vào ban đêm khiến ngày của bạn trở nên nhàm chán, bạn trở nên mệt mỏi và buộc phải từ bỏ hầu hết các hoạt động tiêu hao năng lượng. Giấc ngủ kém trong thời gian dài củng có thể dẫn đến các bệnh về tim mạch

5. Ảnh hưởng đến giao tiếp

Giao tiếp trong một môi trường ô nhiễm tiếng ồn thực sự là một việc hoàn toàn vô nghĩa, tiếng ồn sẽ lấn át hoàn tiếng nói của bạn. Chẳng hạn như làm việc với các máy móc ồn ào sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống xã hội và làm cho ngày của bạn dường như dài hơn so với thực tế

6. Một số tác hại khác

*Ngoài những tác hại trên của ô nhiễm tiếng ồn đối với con người, tiếng ồn củng ảnh hưởng nhất định đến động vật làm việc kiếm ăn trở nên khó khăn hơn. Việc săn mồi không hiệu quả sẽ làm tăng nguy cơ tử vong của động vật làm mất cân bằng sinh học

Một số ngưỡng tiếng ồn ảnh hưởng đến sức khỏe

Các khu vực thường bị ô nhiễm tiếng ồn và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe

Như bảng trên bạn đã thấy được mức độ tổn hại thính giác và các mối nguy tiềm tàng mà ô nhiễm tiếng ồn gây ra cho cơ thể của bạn. Dưới đây là hai khu vực thường bị ô nhiễm tiếng ồn nhất mà bạn không hề hay vì hằng ngay bạn vẫn sinh sống và làm việc. Hãy tìm hiểu đo lường và tìm ra các biện pháp cải thiện tốt nhất

1. Ô nhiễm tiếng ồn khu công cộng

– Nhắc đến tình trạng ô nhiễm tiếng ồn, các khu vực công cộng là nơi mà bạn thường sinh hoạt củng là nơi luôn luôn tìm ẩn ô nhiễm như ở cạnh các khu vực đường ray xe lửa, sân bay, phòng hòa nhạc, quán bar, gần đường giao thông đông đúc, sân vận động… Đây là khu vực mà chúng ta thường xuyên sinh hoạt hoặc sinh sống ở gần đó

– Nếu ở gần các nguồn ồn lớn ở khu vực này qua lâu thính giác của bạn có thể dễ dàng bị suy giảm. Nếu ở gần khu vực này bạn nên tham khảo thêm các biện phép giúp giảm ô nhiễm tiếng ồn ở bên dưới

2. Ô nhiễm tiếng ồn nơi làm việc

– Nơi làm việc là khu vực mà ô nhiễm tiếng ồn ảnh hưởng nhiều nhất đến con người vì chúng ta làm việc đến 8 tiếng/ngày tại văn phòng hoặc công xưởng. Nếu các khu vực này bị ô nhiễm tiếng ồn có nghĩa chúng ta sẽ liên tục tiếp xúc với các âm thanh ở cường độ cao do đó nguy cơ bị suy giảm thính giác sẽ diễn ra nhanh hơn

– Do đó, tại khu vực làm việc cần thực hiện các phép đo âm thanh và sử dụng những biện phép làm giảm đo âm để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe 

20+ biện pháp giúp giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn

Trước khi tham khảo các biện pháp để giảm tình trạng ô nhiễm tiếng ồn bạn có thể tham khảo bài viết cách xây dựng âm học kiến trúc. Để hiểu thêm về các bố trí củng như công dụng của một số loại nội thất trong việc cách nhiệt/cách âm

1. Đóng cửa sổ: Đóng cửa sổ là biện pháp đơn giản và hữu hiệu nhất để làm giảm tiếng ồn vào nhà hoặc văn phòng, việc này sẽ làm giảm những âm thanh không mong muốn. Điều tốt nhất bạn có thể làm là chỉ mở các cửa sổ trong thời gian muộn và ít tiếng ồn trong ngày thường là vào buổi tối

2. Đeo tai nghe: Đeo tai nghe là một biện pháp giảm tiếng ồn kinh tế. Một cặp nút tai hoặc đồ chụp tai sẽ giảm được một lượng tiếng ồn rất lớn đi vào màng nhĩ. Bạn có thể đeo nó vào bất cứ khoảng thời gian nào trong ngày nếu tiếp xúc với ô nhiễm tiếng ồn. Đây củng được xem là biện pháp không thể thiếu nếu bạn muốn có một giấc ngủ khỏe mạnh ở khu vực ồn ào

3. Cải thiện cách âm của tường vách: Việc trang bị cho tường vách một lớp cách âm là giải pháp thiết thực và hiệu quả cao nhất để giảm tình trạng ô nhiễm tiếng ồn tại nhà hoặc văn phòng. Các tấm cách nhiệt chính là biện nghệ thuật trong trong việc ngăn chặn rung động và âm thanh. Bằng cách cải thiện cách nhiệt bằng cách lắp đặt vật liệu lên tường, trần nhà thậm chí trên sàn nhà. Việc sử dụng cửa sổ hai cánh củng có thể giúp hấp thụ tốt tiếng ồn

4. Đầu tư vào tai nghe loại bỏ tiếng ồn: Đối với việc tiếp xúc với các nguồn ồn quá lớn như máy phát, búa hơi đục bê-tông… Con người đã tạo ra tai nghe cách âm giúp loại bỏ các tiếng ồn cường độ lớn một cách hiệu quả. Sản phẩm này đặc biệt quan trọng để bảo vệ các công nhân trong xây dựng hoặc công nghiệp

5. Đầu tư vào thảm trải tường hoặc sàn: Trải thảm cùng là một biện pháp giúp giảm ô nhiễm tiếng ồn, thảm có tác dụng như một vật liệu cách nhiệt giúp giảm sự vang dội của âm thanh khiên tiến ồn không vọng lại

6. Xây dựng tường vạch, hàng rào: Điều này nghe có vẻ khó hiểu, nhưng nó là một cách rất thiết thực để giảm ô nhiễm tiếng ồn. Tiếng ồn được tạo ra bởi các sóng âm thanh mạnh mẽ và có thể được giảm thiểu khi va vào hàng rào. Bằng cách tạo một hàng rào, bạn sẽ tạo một vật cản để hấp thụ âm thanh hoặc rung động nhờ vào để sẽ giảm được tiếng ồn xung quang văn phòng hoặc nhà của bạn

7. Sáng tạo trong việc bố trí văn phòng hoặc nhà cửa: Một cách để giảm tiếp xúc với nguồn ồn là thay đổi cách bố trí đồ đạc, thiết bị một cách hợp lý. Ví dụ như để các máy móc ồn ào tránh xa khu vực làm việc hoặc sử dụng nhiều vật liệu cách âm trong phòng ngủ

8. Đầu tư loại sàn nhà giúp hấp thụ tiếng ồn: Ngoài thảm lót sàn, sàn nhà củng là một trong những nơi có thể giúp cải thiện tiếng ồn rất tốt. Nó phụ thuộc vào chất liệu sàn. Chất liệu tốt nhất cho ứng dụng này là sàn nhựa vinyl. Loại sàn này là một phương án thay thế rất tốt cho thảm vì những phẩm chất hấp thụ âm thanh của nó

9. Đầu tư vào nội thất thân thiện: Độ nội thất là những chất hấp thụ âm thanh tuyệt vời vì chúng làm giảm tiếng vang và những rung động do âm thanh gây ra. Do đó, các loại nội thất thân thiện (được làm bằng chất liệu cách âm tốt) như giá sách, ghế dài, tủ, bàn, chậu cây… có thể giúp giảm thiểu tiếng ồn rất tốt. Ví dụ trường hàng xóm của bạn quá ồn ào hãy đặt một kệ sách lớn dựa vào tường nơi gần nguồn ồn để giảm thiểu lượng âm thanh đi qua

10. Thiết kế tường cách âm khi xây dựng: Không phải tất cả các loại tường đều có khả năng cách âm tốt, với công nghệ ngày nay khi xây dựng, đội thiết kế sẽ gắn thêm một tấm cách âm vào cùng với vách để nâng cao khả năng cách âm (cách nhiệt) giúp giảm thiểu âm lượng từ ngoài truyền vào phòng và nâng cao tính thẩm mỹ thay vì phải gắn những tấm cách âm lên bề mặt tường

11. Tắt các đồ điện tử hoặc giảm âm lượng: Các máy trò chơi, máy tính, hệ thống âm thanh và TV có thể góp phần gây ô nhiễm tiếng ồn khi âm lượng lớn. Giải pháp tốt nhất là tắt hoặc giảm âm lượng khi không sử dụng để làm giảm cường độ âm trong phòng, ngoài ra khi tắt chúng bạn còn giúp tiết kiệm một lường điện không cần thiết

12. Xây dựng một không gian yên tĩnh riêng: Việc xây dựng một không gian chuyên dụng riêng sẽ giúp ta có một khoảng không yên tĩnh tránh hết mọi tiếng ồn từ bên ngoài giúp đầu óc thư giãn, tỉnh táo hơn. Một không gian được thiết kế khá có thể đảm bảo cách âm 100%

13. Trồng cây: Cây xanh là một trong những biện pháp hiệu quả để cải thiện tiếng ồn trong đô thị, xung quanh các đường cao tốc chính và thậm chí tại nơi ta ở. Ví dụ điển hình là xung quanh những đường lớn chúng ta thường thấy có nhiều cây xanh giúp làm giảm tiếng ồn và cải thiện chất lượng không khí. Ngoài ra, bạn củng có thể trồng cây xanh trong nhà hoặc văn phòng làm việc để tăng tính thẩm mỹ và giảm tiếng ồn

14. Lắp đặt tủ và vách ngăn: Ở những nơi có không gian rộng lớn như văn phòng và các phòng lớn trong nhà, việc phân vùng sẽ thường sử dụng tủ để làm giảm lượng tiếng ồn. Các khối và vách ngăn đóng vai trò là chất hấp thụ tiếng ồn và nó tỏ ra rất hiệu quả ngày khi lắp đặt ở mức độ thấp

15. Loại bỏ tiếng ồn bằng việc thay vào một âm thanh khác: Hủy bỏ hoặc che giấu tiếng ồn là một trong những kỹ thuật đơn giản và thiết thực nhất để làm giảm ô nhiễm tiếng ồn. Bạn sẽ đạt được điều này sẽ tạo ra các âm thanh dịu để loại bỏ bớt cảm giác khó chịu khi nghe những loại tiếng ồn khác. Điều này nghe có vẻ mẫu thuẫn nhưng hãy thử nó hiệu quả đem lại sẽ tối ưu và giúp bạn thư giản rất tốt. Phương pháp này có thể thực hiện đơn giản bằng các bật quạt, treo chuông gió hoặc sử dụng những máy tạo tiếng ồn trắng để giúp việc tạo âm thanh che giấu dễ dàng hơn

16. Chọn nhà tại khu vực yên tĩnh: Việc chọn địa điểm để mua nhà hoặc chọn văn phòng là điều kiện tiên quyết đối với lượng âm thanh mà bạn phải nghe thấy. Nhà gần sân bay, mặt tiền đường lớn, khu công nghiệp là những nơi ô nhiễm tiếng ồn nghiêm trọng

17. Thay thế các thiết bị cũ bằng thiết bị mới: Các thiết bị điện, các phương tiện di chuyển đã cũ thường gây ra những tiếng ồn lớn hơn do động cơ vận hành không còn được mượt mà nữa. Hãy tưởng tượng trong văn phòng hoặc nhà có đến hàng chục thiết bị đến tuổi cùng hoạt động một lúc sẽ tạo ra lượng âm thanh lớn đến mức nào. Hãy thay thế chúng bằng những vật dụng mới nếu có thể

18. Tạo nhận thức và giáo dục về ô nhiễm tiếng ồn: Việc tạo ra những nhận thức về ô nhiễm tiếng ồn và tác hại của nó đến cả con người và động vật hoang dã có thể tạo ra hiệu quả tích cực trong việc giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn. Nếu mỗi người trong chúng ta đều biết đến cách tác hại nguy hiểm của ô nhiễm tiếng ồn (xem phần trên) chắc chắn họ sẽ nỗ lực trong việc hạn chế nó hơn

19. Tạo các khu vực cầm còi xe: Còi xe tải, xe buýt, xe hơi luôn tạo ra các tiếng ồn với cường độ cao việc tạo các khu vực cấm bóp còi xe là một điều kiện thiết ở các khu vực như bệnh viện, trường học, khu dân cư

20. Trở thành một người hàng xóm tốt: Bằng cách trở thành một người hàng xóm tốt, điều này có nghĩa là duy trì nhận thức về lượng âm thanh mà có thể tác động lên hàng xóm xung quanh. Tiếng chó sủa hoặc âm thanh tạo ra trong cách buổi tiệc ồn ào có thể khiến hàng xóm cảm thấy khó chịu, hãy giữ mọi thứ trong tầm kiểm soát và họ củng sẽ làm điều tương tự đó với bạn

21. Tạo áp lực lên các cơ quan quản lí liên quan: Chính quyền và chính quyền thanh phố nên chú trọng trong việ đưa ra các chính xác quy định về ô nhiễm tiếng ồn. Luật pháp nên hạn chế lượng tiếng ồn ở những nơi công cộng và tư nhân để giảm tối đa tình trạng này. Các chính sách nên được tích hợp vào trong các hoạt động xây dựng mạng lưới giao thông như mặt đường có độ ồn thấp, đường ray ít tiếng ồn, thiết kế lại không gian đường phố, thực thi giới hạn tốc độ và giảm lượng giao thông

Cách đo cường độ ô nhiễm tiếng ồn

Để đo được mức độ ôn nhiễm tiếng ồn bạn có thể sử dụng các thiết bị có tên gọi là máy đo độ ồn. Loại thiết bị này cho phép chuyển đổi đo lường và chuyển đổi cường độ âm thanh thành giá trị số mà bạn có thể dễ dàng đọc được và hiển thị trên màn hình với giá trị cường độ âm được tính bằng dB

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều dòng máy đo độ ồn từ cơ bản đến nâng cao mà bạn có thể lựa chọn tùy vào phép đo của mình. Bạn nên tham khảo thêm bài viết mà Lidinco đã hướng dẫn rất cho tiết về cách đo độ ồn và các loại thiết bị đo độ ồn để có thể hiểu thêm về dòng thiết bị này